فکر میکنید کمال گرایی یک ویژگی خوب است یا بد؟ کمال گرایی شبیه یک شمشیر دو لبه است؛ بعضی از افراد آن را یک ویژگی خوب میدانند و بعضی دیگر از افراد برعکس این نظر را دارند. شما چه فکری میکنید؟ اگر میخواهید به طور کامل با کمال گرایی آشنا شوید و راه درمان مشکلات آن را یاد بگیرید؛ با ما همراه باشید. این مقاله یک راهنمای جامع برای کمال گرایی است.
کمال گرایی چیست؟
به طور کلی میتوانیم کمال گرایی را “میل به انجام کارها در بهترین شکل ممکن و بدون هیچ ایراد و کمبودی ” تعریف کرد. بیشتر مردم این نحوه نگرش به زندگی و کارها را مثبت و سازنده میدانند. در حقیقت آن ها فکر میکنند که کمال گرایی مشکلات مختلف را کم میکند. در حالی که کمال طلبی در موارد شدید حتی مانع رسیدن به موفقیت میشود.
با وجود این که کیفیت کارهایی که افراد کمال گرا انجام میدهند از عموم مردم جامعه بالاتر است؛ اما بیشتر آن ها افرادی مضطرب، منفی نگر و خودسرزنشگر هستند. با این حال نمی توان گفت این ویژگی یک صفت کاملا منفی است. چیزی که در رابطه با کمال گرایی اهمیت دارد؛ حفظ تعادل و حد متوسط آن است که جلوی ایرادات کارها را میگیرد اما آسیبی به ما نمیزند.
علائم کمال گرایی
داشتن ویژگی کمال گرایی شدید در افراد باعث ایجاد رفتارهای خاصی در آن ها میشود. از این رفتارها به عنوان علائم کمال گرایی یاد میشود. اگر میخواهید کمال گرایی را در خود یا دیگران تشخیص دهید باید با ویژگی های افراد کمال گرا آشنا شوید.
یادتان باشد که تجربه موقت این احساسات نگران کننده نیست و برای هرکسی در زندگی اتفاق می افتد. اما اگر به طور مداوم چنین ویژگی هایی را تجربه میکنید بهتر است برای کم کردن کمال گرایی خود به دنبال راه حل باشید. موارد زیر از مهمترین نشانه های کمال گرایی است.
۱. انجام ندادن کارهای مختلف بدون اطمینان از این که به بهترین شکل انجام خواهد شد
۲. تمرکز بیش از اندازه به نتیجه نهایی کارها، بدون توجه به مسیر رسیدن به هدف
۳. تصور نیمه تمام بودن کارهایی که بر اساس استانداردها انجام نشده اند
۴. اختصاص زمان بیشتر به انجام کارها نسبت به بقیه افراد
۵. داشتن احساس ترس از شکست در کارها
۶. به تعویق انداختن شروع کارها
۷. نداشتن زمان استراحت و آرامش به خاطر احساس همیشگی ناتمام بودن کارها
۸. کنترل گری بیش از اندازه در روابط شخصی و کاری
۹. توجه زیاد به چک لیست ها، قوانین و چهارچوب ها
۱۰. سرزنش کردن خود حتی به خاطر اشتباهات کوچک
۱۱. داشتن نگرش ” یا همه چیز یا هیچی”
۱۲. افسردگی و ناراحتی شدید پس از شکست ها
۱۳. نداشتن احساس رضایت پس از پیروزی ها
۱۴. توجه زیاد به ایرادات همه چیز ( خود، دیگران، کارها،…)
۱۵. نداشتن اعتماد به نفس کافی نسبت به خود
ویژگی های افراد کمال گرا
مثال هایی از کمال گرایی در زندگی روزمره
همه ما دوست داریم آدم های موفقی باشیم و به اهداف زندگی خودمان برسیم. تلاش برای رسیدن به موفقیت و تجربه پیروزی نشان دهنده کمال طلبی نیست. افراد کمال گرا تصور میکنند کارهایی که به بهترین شکل انجام نشده اند؛ بی ارزشند و نمیتوانند از مسیر رسیدن به هدف ها لذت ببرند.
حتی ممکن است رسیدن به پیروزهای مختلف در زندگی خوشحالشان نکند چون بیش از اندازه انرژی صرف آن کرده اند و انگار نتیجه دلخواهی نداشته اند. با استفاده از مثال های زیر بهتر از قبل با ویژگی های افراد کمال گرا آشنا میشوید.
۱. ۳۰ دقیقه وقت گذاشتن برای نوشتن دو خط ایمیل یا نامه
۲. باور به این که یک نمره غلط در امتحان به معنی شکست است
۳. سختی در احساس خوشحالی برای موفقیت های دیگران
۴. مقایسه غیر منطقی خود با دیگران
۵. لذت نبردن از مسیر سفرها
۶. قبول نکردن کارهای رقابتی در محیط های درسی مثل مدرسه و دانشگاه
انواع کمال گرایی
تقسیم بندی های مختلفی برای کمال طلبی وجود دارد. در یکی از این تقسیم بندی ها را کمال گرایی به سه نوع تقسیم میشود:
۱. کمال گرایی بر اساس استانداردهای شخصی
جنبه های مثبت این نوع از کمال طلبی از ضررهای آن کمتر است. کسانی که این از کمال طلبی را تجربه میکنند استاندارهایی فراتر از دیگران برای کارهای خود دارند و سعی میکنند براساس این استانداردها عمل کنند تا افراد موفق تری باشند. معمولا چنین استانداردهایی برای این افراد استرس و نگرانی ایجاد نمیکند و فقط توجه به جزئیات را بالا میبرد.
۲. کمال گرایی خود سرزنشگر
افرادی که این نوع از کمال گرایی تجربه میکنند؛ از انتخاب هدف وحشت دارند. مشخص کردن هدف به جای این که به آن انگیزه بدهد؛ نگرانی آن ها را بیشتر میکند. معمولا یک صدای درونی آن ها را به شروع نکردن کارها تشویق میکند و همیشه در حال سرزنش خودشان هستند. تحقیقات نشان داده است که این نوع از کمال جویی به احتمال زیاد فرد را به سمت استرس و منفی نگری میبرد.
۳. کمال گرایی جامعه محور
این نوع از کمال طلبی به نیاز بعضی از افراد به قرار داشتن در بهترین جایگاه هرچیزی اشاره دارد. کسانی که دوست دارند همیشه از دیگران برتر باشند و خودشان را به طور مداوم با آن ها مقایسه میکنند. طبق تحقیقات انجام شده، این شکل از کمال طلبی در بین کسانی که در شغل هایی مثل وکالت، پزشکی و مهندسی دارند؛ بیشتر دیده میشود.
تاثیراتی که این نوع از کمال گرایی دارد خودش را در دراز مدت نشان میدهد و میتواند فرد را از خواسته های واقعی خود دور کند. مقایسه شدید خود با استانداردهای جامعه، انتظارات نا معقول و عدم خودشناسی از بزرگترین اثرات منفی این نوع از کمال جویی است.
کمال گرایی مثبت و منفی
در یک تقسیم بندی دیگر از انواع کمال گرایی، آن را به دو نوع مثبت و منفی تقسیم میکنیم. کمال گرایی مثبت باعث ایجاد انگیزه در فرد است و کیفیت کارهای او را بالا میبرد . اما کمال گرایی منفی همان چیزی است که نیاز به درمان دارد. شکل منفی کمال طلبی، افراد را به استرس های زیاد و انتظارات نا به جا عادت میدهد.
کمال گرایی روی کدام قسمت از زندگی ما تاثیر میگذارد؟
بعضی از افراد کمال طلبی را فقط در یکی از بخش های زندگی خود مثلا موضوعات کاری تجربه میکنند و برخی دیگر از افراد در بیشتر بخش های زندگی کمال طلب هستند. در ادامه با تمام بخش های زندگی که میتواند تحت تاثیر کمال گرایی قرار بگیرد آشنا میشوید.
در محل کار یا محل تحصیل
کسانی که در این بخش از زندگی خود کمال جو هستند؛ کارهای خود را بیشتر از دیگران طول میدهند یا کارهای جدید را برعهده نمیگیرند. ممکن است خود را با دیگر همکاران و دانش آموزان مقایسه کنند و بیش از اندازه نگزان جزئیات نتایج باشند.
در روابط عاطفی و دوستانه
چنین افرادی برای انتخاب شریک زندگی خود یا دوستانشان استاندارد های زیادی دارند. معمولا در انتخاب دوستان خود سختگیری میکنند و به سختی با دیگران وارد روابط اجتماعی میشوند.
در فعالیت های بدنی و ورزشی
چنین نوعی از کمال گرایی در ورزشکاران بیشتر دیده میشود. زمانی که فرد بخواهد در بالاترین جایگاه در ورزش مد نظر خود برسد و این تلاش از حد و حدود طبیعی خودش فراتر رود یعنی در این زمینه کمال طلب است.
در زمینه سلامت و مراقبت جسمی
مراقبت های بیش از اندازه از بدن یا نگرانی های شدید نسبت به بیماری های جزئی یکی از نشانه های این نوع از کمال گرایی است. در جهت دیگر ممکن است فرد به خاطر این که میداند نمیتواند به طور کامل جلوی بیماری ها را بگیرد دست از مراقبت ازخود بکشد.
دلایل ایجاد کمال گرایی در افراد
دلایل زیر باعث ایجاد و تقویت ویژگی کمال طلبی در دیگران میشود:
۱. نگرانی مداوم از احساس عدم پذیرش از سمت دیگران.
۲. مشکلات ذهنی و روانی مانند استرس، افسردگی یا وسواس فکری عملی(OCD).
۳. داشتن والدین کمال گرا که انتظارات نامعقولی از فرزندان خود دارند.
۴. زندگی در فرهنگ صفر و صدی که میانهروی را در مردم جامعه تقویت نمیکند.
۵. عدم خودشناسی
مزایا و معایب کمال گرایی
همانطور که گفتم کمال گرایی یک ویژگی عجیب است که هم مزیت های بسیاری دارد هم مشکلات زیادی را برای شما ایجاد میکند.
مزایای کمال گرایی
۱. ایجاد انگیزه زیاد برای موفقیت
۲. دستیابی به جایگاه های اجتماعی بالا
۳. نفر اول کارها بودن
۴. کیفیت بالای انجام کار
۵. تبدیل شدن به الگوی دیگران
۶. کمک کردن به ایجاد شهرت
۷. جزئی نگری
معایب کمال گرایی
۱. احساس نارضایتی از خود
۲. تجربه استرس و اضطراب شدید
۳. ترس از شروع کارها
۴. انزوای اجتماعی
۵. داشتن مشکلات در مدیریت زمان
۶. کنترل گری بیش از حد
۷. بی توجهی به دیگران و داشتن مشکل در روابط اجتماعی
۸. احساس ناامیدی پس از تلاش های بسیار
۹. اشتباه در تشخیص درجه اهمیت کارها
راه های درمان کمال گرایی
اگر کمال گرایی تاثیرات زیادی روی زندگی شما میگذارد و فرصت تجربیات خوب را از شما میگیرد؛ باید برای کم کردن کمال طلبی در خود وقت بگذارید. راه های زیر به شما کمک میکند به بهترین شکل ممکن با کمال گرایی منفی خود مبارزه کنید. سعی کنید روش های زیر را هرروز تمرین کنید و در کار خود تداوم داشته باشید.
۱. اهداف منطقی و قابل دسترسی برای خود مشخص کنید
شما هم مثل دیگر افراد ضعف ها و توانایی های خاصی دارید. براساس این ویژگی های خاص و شرایط ویژه ای که دارید؛ رسیدن به برخی از اهداف برایتان راحت تر و بعضی دیگر سخت تر از دیگران است. سعی کنید در هنگام تعیین هدف به این ویژگی ها توجه کنید و به صورت منطقی این کار را انجام دهید.
۲. کارهای مختلف را به بخش های کوچک تقسیم کنید
با این کار هم احساس رسیدن به موفقیت را در هر مرحله برای خودتان زنده میکنید؛ هم به صورت منطقی و متعادل برای فعالیت های مختلف زمان میگذارید. سعی کنید برنامه ریزی داشته باشید و با یک تقسیم بندی متناسب به طور فشرده خودتان را درگیر یک کار نکنید.
۳. فقط به کاری که در حال انجام آن هستید فکر کنید
به جای فکر کردن به کارهای ناتمام دیگری که دارید؛ تمرکز خود را روی کار فعلی خود بگذارید. با استرس های متنوع و نامرتبط ذهن خود را مشغول نکنید. نگران کارهای دیگر و نتیجه نهایی نباشید. با این کار ذهن خود را به توجه به لحظه حال عادت خواهید داد.
۴. به یاد داشته باشید که هرکسی در زندگی اشتباه میکند
اشتباه کردن یک روش مهم برای یادگیری است. همه ما انسان ها در زندگی شکست هایی را تجربه کرده ایم و اشتباهاتی را مرتکب شده ایم. چیزی که در این رابطه اهمیت دارد؛ درس گرفتن از این اشتباهات است. خودتان را به خاطر ترس از شکست محدود نکنید. اگر به زندگی افراد موفق دنیا نگاه کنید؛ متوجه خواهید شد که بیشتر این افراد در زندگی اشتباهاتی داشته اند اما کاری که آن ها کرده اند تسلیم نشدن در برابر این شکست هاست. شما هم باید به جای ناراحتی و ناامیدی پس از شکست به فکر رفع ایرادات خود باشید و نگذارید کمال طلبی منفی، زندگی شما را خراب کند.
۵. برای شناخت توانایی ها و ضعف های خود زمان بگذارید
برای خودشناسی زمان بگذارید و تفاوت خودتان را با دیگران درک کنید. شما دارای یک شخصیت منحصر به فرد هستید و قرار نیست شبیه دیگران عمل کنید. ممکن است دیگران خواسته های نامعقولی از شما داشته باشند که به شخصیت شما نمیخورد. سعی کنید به خودتان سخت نگیرید و بپذیرید که هر انسانی با وجود داشتن ضعف های مختلف، ارزشمند و قابل احترام است.
۶. حواستان به رفتارهای کمالگرایانه باشد
به مثال های رفتارهای کمال گرایانه توجه کنید و حواستان به این رفتارها باشد. هر زمان که در زاویه سرزنش خود قرار گرفتید بدانید که چنین احساساتی درست نیست و باید آن را از بین ببرید. با داشتن آگاهی نسبت به چنین احساساتی، کنترل بیشتری نسبت به آن ها خواهید داشت. فاجعه سازی، نگاه سیاه و سفید، منفی نگری و ترس از شروع میتواند از نشانه های کمال گرایی در شما باشد.
۷. یک نگاه بزرگتر و کهکشانی داشته باشید
مشکلات و سختی های راه را از نگاهی کهکشانی بررسی کنید. کمی از خودتان خارج شوید و سعی کنید از بالا به مسائل نگاه کنید. آیا واقعا شروع کردن کارها اینقدر ترسناک است؟ آیا اشتباه کردن اینقدر اتفاق بدی است؟ با نگاه بزرگتر و کهکشانی میتوانید مسائل را ساده تر و کامل تر ببینید و به آرامش بیشتری کارها را شروع کنید.
۸. اعتماد به نفس خود را تقویت کنید
زمانی که شما خودتان و توانایی هایتان را باور نداشته باشید؛ نمیتوانید با اطمینان کاری را شروع کنید و همیشه با منفی نگری به نتایج کارهای خود نگاه میکنید. اعتماد به نفس پایین استرس شما را تشدید میکند و اجازه تجربه خوشبختی را به شما نمیدهد. روش های مختلفی برای تقویت اعتماد به نفس وجود دارد. پس تاثیر این احساس را در زندگی خود دست کم نگیرید و برای افزایش آن تلاش کنید.
این مطلب چقدر مفید بود؟
بر روی یک ستاره کلیک کنید تا به آن امتیاز دهید!
میانگین امتیاز ۳.۸ / ۵. شمارش آرا: ۱۸
تاکنون رأی ندارید! اولین نفری باشید که به این پست امتیاز می دهد.
کمال گرایی مثبت و منفی جاهایشان برعکس نیست ؟
بله متاسفانه بچه های گرافیست جا به جا گذاشتن.
ممنون از توجه شما دوست عزیز
الان اصلاحش می کنیم.